تاب آوری درد زایمان چیست و چگونه توصیف میشود ؟
تاب آوری درد زایمان چیست و چگونه توصیف میشود ؟ درد زایمان یک تجربه پیچیده و ذهنی است که در دو بخش فیزیولوژیکی و روانشناختی مورد مطالعه قرار گرفته است زایمان طبیعی در یک تقسیم بندی کلی و برای درک بهتر فرآیند آن به سه بخش تقسیم و توصیف شده است و چه بهتر آنکه که زنان باردار و همسران آنها، قبل از زایمان از روند آن آگاهی داشته باشند.
مراحل سه گانه زایمان عبارتند از :
مرحلهٔ اول: از زمان شروع درد تا بازشدن کامل دهانهٔ رحم را شامل میشود
مرحلهٔ دوم: از بازشدن دهانهٔ رحم، تا خروج نوزاد است.
مرحلهٔ سوم: از خروج نوزاد تا خروج جفت هم مرحله سوم یا پایانی است.
درد زایمان در حافظه زنان با گذشت زمان کاهش می یابد و اکثر زنانی که درد شدید در زایمان را تجربه و گزارش کرده اند، سه ماه بعد زایان را تجربه ای رضایت بخش اعلام کرده اند.
احتمال میرود این حافظه کوتاه مدت با نتیجه مثبتی که اغلب در پایان زایمان رخ می دهد، مرتبط باشد. الگوی درد زایمان بین زنان نخستزا و چندزا متفاوت است، زنان نخستزا به دلیل تحریک ناگهانی گیرندههای درد شدیدتری را در اوایل زایمان تجربه میکنند.
تجارب روانشناختی زنان از درد زایمان می تواند به طور قابل توجهی بر شدت درد و توانایی آنها برای مقابله با آن تأثیر بگذارد. عواملی مانند خودکارآمدی، ترس، اضطراب و استرس میتوانند بر درک و تجربه درد زایمان تأثیر بگذارند.
تحقیقات نشان داده است که سطوح بالاتر خودکارآمدی میتواند منجر به ترس کمتر و رضایت بیشتر در طول درد زایمان شود، در حالی که رابطه معنیداری بین ترس از زایمان و پاسخ به دردهای آشکار مانند جیغ زدن و گریه وجود دارد.
سطوح بالای تاب آوری روانشناختی با کاهش ترس از زایمان، افسردگی پس از زایمان کمتر، و اختلال استرس پس از سانحه مرتبط با زایمان و افزایش خودکارآمدی در زایمان همراه است (سیبل و یلماز، 2023). تابآوری در بارداری و زایمان اهمیت ویژهای دارد، زیرا به طور بالقوه میتواند زنان را در برابر رویدادهای آسیبزا هنگام تولد محافظت کند و به ویژه در کاهش خطر و افزایش تابآوری مهم است( یانگ و ایریس، 2012).
خاطره اکبری روانشناس و کارشناس سلامت در ادامه این مطلب آورده است که چندین معیار روانشناختی مثبت و یا حمایت اجتماعی و عواملی دیگری چون میزان کورتیزول بایستی در مقوله زایمان و میزان و مدیریت درد آن لحاظ کرد.
تاب آوری درد زایمان چیست و چگونه توصیف میشود ؟
تاب آوری روانی بر مسیر و فرآیندهای نروبیولوژیک درد زایمان هم تاثیر گذار است ( ورنر و همکاران،2020).
زنانی که از سطوح بالاتری از اضطراب و ترس از زایمان رنج میبرند، ممکن است حالتهای بیشتری از گریه، جیغ زدن و از دست دادن کنترل نشان دهند.
نظریه ارزیابی مبتنی بر مدل تعاملی استرس و مقابله لازاروس و فولکمن بیان میکند که توجه بیشتر به محرکهای درد و ارزیابی محرک دردناک تحت عنوان ” بسیار تهدیدکننده ” میتواند منجر به افزایش سطح استرس درک شده در طول زایمان شود.
بنابراین، مدیریت ادراک و انتظارات درد مادر قبل از زایمان بسیار مهم است.
تکنیکهای توجه برگردانی با حواسپرتی، مانند تنفس عمیق، تنفس یوگا، تصویرسازی هدایتشده، و تجسم، میتوانند به کاهش درد و استرس در حین زایمان کمک کنند.
تاب آوی ،فعال و سالم ماندن، تمرین راهبردهای کاهش اضطراب، و یافتن یک شریک حمایتی برای زایمان نیز برای آمادگی ذهنی برای زایمان ضروری است.
در نتیجه، عوامل روانشناختی مانند خودکارآمدی، ترس، اضطراب و استرس می توانند به طور قابل توجهی بر درک و تجربه درد زایمان تأثیر بگذارند.
اجرای اقدامات مناسب برای کاهش استرس مادر و عوامل مرتبط با آن، مانند مدیریت ادراک و انتظارات درد مادر قبل از زایمان، تمرین تکنیکهای توجه برگردانی یا حواسپرتی، و یافتن یک شریک حمایتی برای زایمان، میتواند به زنان کمک کند تا به طور مؤثرتری با درد زایمان کنار بیایند.
درد زایمان می تواند اثرات منفی متعددی بر جنین داشته باشد لذا مدیریت این درد برای سلامت مادر و نوزاد بسیار مهم است. عوامل متعددی بر ادراک زن از زایمان تأثیر می گذارد و این را تجربه را خاص و منحصر به فرد می کند.
در مقایسه با سایر تجربیات دردناک زندگی، درد زایمان به طور مداوم در مقیاس درجه بندی درد در رتبه بالایی قرار دارد.
آماده سازی قبل از زایمان در افزایش رضایت مادر نقش دارد و ممکن است تا حدودی میزان درد را کاهش دهد.
ترجیح روش زایمان و رضایت و آگاهی مادران ضروری است این برای زنان نخست زا اهمیت ویژه ای دارد و هدف این است که اطلاعات خوبی برای مادران فراهم شود تا انتظارات واقع بینانه ای از زایمان و شدت درد آن داشته باشند بهرحال تسکین درد زایمان نباید هیچ تهدیدی برای سلامتی مادر و نوزاد باشد.
خاتمه کلام اینکه ارتقاء متغیرهای تاب آوری، سرسختی روان شناختی و حمایت اجتماعی، در یک زن باردار می تواند در مدیریت درد موثر بوده و از طریق غلبه بر هیجان های منفی و ترس تجربه خوشایندی را برای زن فراهم سازد و بر ترجیح آن ها به روش زایمان طبیعی نسبت به سزارین، تأثیر گذارد. زایمان علاوه بر اینکه یک شرایط تنش زا برای فرد باردار به حساب می آید، یک پدیده مهم در زندگی مادر می باشد و درد ناشی از آن غیرقابل اجتناب بوده و در خانم های نخست زا نیز شدیدتر و طولانی تر است. با توجه به ناخوشایندی درد زایمان، بررسی و شناخت متغیرهای تأثیرگذار بر آن، اهمیت دارد.