تاب آوری در ورزش را میتوان یک طرز فکر و استراتژی مقابله‌ای تعریف کرد که به ورزشکاران کمک میکند تا به‌طور موثر در چالش‌ها مسیر و تمرینات خود را ادامه دهند.شکست، آسیب و صدمات ورزشی، افت عملکرد و اصل اضافه بار میتواند از مصادیق آن باشد.
تاب آوری در ورزش اغلب از علم تمرین صحبت میکند تاب آوری به ورزشکاران اجازه می دهد تا در توانایی خود برای بازیابی و غلبه بر ستی ها، اعتماد به نفس، عزم و انگیزه خود را افزایش دهند.
این فقط به عنوان یک ویژگی ذاتی در نظر گرفته نمی شود، بلکه به عنوان یک مهارت است که می تواند از روشهای مختلفی مانند توسعه ذهنیت رشد، شناسایی انگیزه شخصی، پیش بینی شکست ها، ایجاد سیستم های پشتیبانی، ارزیابی شکست ها به طور سازنده و حفظ تعادل زندگی تقویت شود.
ورزش و تاب آوری رابطه متقابل داند ورزش و تاب آوری ممکن است اثر همدیگر را تشدید کنند تاب آوری در ورزش یک کیفیت بسیار مهم برای ورزشکاران است ورزش یکی از مهمترین مسیرهای توسعه تاب آوری است که به آنها اجازه می‌دهد سختی‌های تمرینات شدید را بجان بخرند و بر تلخی های شکست لبه کنند تا روزی برسد که بهترین عملکرد را اجرا نمایند و مدال افتخار بر گردن بیاویزند.
تاب آوری برای ورزشکاران نخبه ضروری تلقی می شود. رابطه ورزش با تاب آوری متقابل است به این معنا که ورزش یکی از بهترین ابزارهای توسعه تاب آوری است با وجود اینکه ورزش قهرمانی خود به تمرین پذیری و تاب آوری نیازمند است بعبارت دیگر ورزش و تاب آوری میتوانند اثر همدیگر را تشدید کنند.
تاب‌آوری شامل مکانیسم‌های محافظتی است که از ویژگی‌های شخصیتی خاص، حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله‌ای پدید می‌آید. . تحقیقات اهمیت درک ویژگی‌ها و مؤلفه‌های زمینه‌ای که به تاب‌آوری در ورزش کمک می‌کنند را برجسته میکند.
مدل‌های تاب‌آوری ورزشی بسته به نوع رشته ورزشی تعریف شده اند ایجاد تاب‌آوری از طریق ورزش و تربیت بدنی به ویژه درجوانان با تجربیات نامطلوب دوران کودکی،میتواند تأثیر مثبتی بر ارتقای سلامت روان و رفاه روانی و اجتماعی ایشان داشته باشد در این میان از ورزش و تربیت بدنی معلولین و همنطور کودکان با نیازهای ویژه نباید غافل بود .
فعالیت‌های ورزشی با بهبود نتایج سلامت جسمی و روانی، مانند کاهش افسردگی و مقابله با استرس و توسعه تاب آوری ارتباط دارد
برای توسعه تاب آوری فردی در ورزش های قهرمانی، شفاف سازی و تببین مفهوم تاب آوری بسیار مهم است.
مهارت‌های روانشناختی مانند خودآگاهی، خودگفتاری و تصویرسازی ذهنی در رشد تاب‌آوری نقش دارند.
ایجاد محیطی با چالش و لحاظ کردن اصل اضافه بار و حمایت بالای آموزشی و اجتماعی میتواند برای توقیت تاب آوری بدنی و روانی کودکان و نوجوانان مفید یاشد
ورزشکاران می توانند چنین فرصت هایی را غنیمت دانسته و برای مدیریت باورها و حفظ ذهنیت رشد برای غلبه بر موانع بهره مند باشد.
گشودگی و تجربه پذیری در ورزش تجربه و فرصت رشد پیدا میکند به نطر میرسد آنچه در تاب آوری ورزشکاران شایان توجه است درک عمیقی از معنای ” ورزشکار ” است.
ورزشکاران با استرس‌های مختلفی مواجه می‌شوند که میتواند بر سلامت روان و عملکرد آنها تأثیر بگذارد هم از این جهت است که تاب‌آوری را به مهارتی حیاتی برای گذر از چالش‌ها برای آنان درنظر میگریم.
تاب آوری به ورزشکاران اجازه می‌دهد بر مشکلاتی مانند آسیب‌ها، افت عملکرد و تضادهای سازمانی و اختلافات تیمی غلبه کنند و اطمینان حاصل شود که میتوانند اشتیاق خود را برای ورزش در مسیر قهرمانی خود حفظ کنند.
پیشنهاداتی برای توسعه ورزشکاران :
برای تقویت تاب آوری در ورزشکاران که از اصل و اساس در سه دسته عوامل فردی ، بین فردی و اجتماعی قرار میگیرد و یک ” کلان داده ” بشمار می آید میتوان پیشنهاداتی ارایه داد از آنجا که علاوه بر روانشناسی و جامعه شناسی ورزش علوم دیگری در قلمرو تربیت بدنی و علوم ورزشی از رشد و تکامل و حرکتی گرفته تا آسیب شناسی و علم تمرین موضوعیت داشته و میبایستی مد نظر واقع شود
ملاخضات هفتگانه ای در تاب آوری ورزشکاران شایان توجه است :
سازگاری : تاب آوری به ورزشکاران کمک می کند تا با موقعیت های مختلف سازگار شوند و به آنها اجازه می دهد استراتژی ها را تغییر دهند، تکنیک ها را تنظیم کنند و رویکرد و تمرینات ذهنی خود را برای غلبه بر چالش ها به طور موثر تغییر دهند.
. مهارت‌های حل مسئله: تاب‌آوری ورزشکاران را قادر می‌سازد تا با موانع رو در رو شوند و بتوانند با آنها مقابله کنند و راه‌حل‌های پیچیده بیابند و ذهنیت تسلیم نشدن و تغییر چالش‌ها را به نفع خود پرورش دهند به نظر میرسد ورزشهای انفرادی در توسعه خودکارآمدی موثرتر باشند .
. عزم و نظم و انضباط: ورزشکاران تاب‌آور احساسی عمیق و پرقدرت از تعهد، عزم و انضباط از خود نشان می‌دهند این ویژگی آنها را قادر می‌سازد تا از این چالش‌ها فرصت رشد بسازند و به قدرت برسندو بر اهداف بلندمدت متمرکز بمانند.
. بهبود سلامت روانی: ایجاد تاب آوری میتواند عزت نفس، انگیزه و عزم را در ورزشکاران افزایش دهد و به آنها کمک کند تا پس از شکست‌ها بهبود یافته و مجدد اعتماد به نفس لازم برای غلبه بر سختی‌ها را تقویت کنند.
. سیستم‌های حمایتی و پشتیبانی: ورزشکاران تاب آور سیستم‌های حمایت یابی را با مربیان، هم تیمی‌ها، خانواده و دوستان توسعه می‌دهند اینها در صورت نیاز، پشتیبانی فنی و اجتماعی و عاطفی را ارائه می‌کنند.
. ارزیابی سازنده شکست‌ها: تاب‌آوری ورزشکاران را تشویق میکند تا شکست‌ها را به‌جای ویرانی به گونه ای سازنده ارزیابی کنند این قابلیت حس یادگیری، رشد و انگیزه را برای چالش‌های آینده تقویت میکند.
. تعادل و سبک زندگی: ورزشکاران تاب‌آور سبک زندگی متعادلی را از نظر اجتماعی و ذهنی حفظ می‌کنند و در فعالیت‌های مختلف خارج از ورزش شرکت می‌کنند تا تاب‌آوری را در ورزش خود تقویت کنند و از استهلاک و تمرین زدگی مصون بمانند .
مربیان میتوانند برای توسعه تاب آوری ورزشکاران خود در گام نخست خود نمونه ای از ورزشکار یا مربی تاب آور باشند ، محیط با چالش و حمایت بالا میتواند بسیار در این امر مهم کارساز وموثر باشد از حمایت دست برندارید و بیش از پیش به آن توجه کنید .
دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری در خاتمه این مطلب آورده است مهارتها و قابلیت های روانشناختی ودستاردهای روانشناسی ورزش و علم تمرین را جدی بگیرید علوم ورزشی مخصوا در رده های قهرمانی پیشرفت شایان توجهی داشته اند از همه مهمتر برای ورزشکاران فرصت مشارکت و تصمیم گیری و اقدام فراهم آورید که تاب آوری یعنی اقدام .
